Kolej Plus z podpisem prezydenta Andrzeja Dudy
Prezydent RP Andrzej Duda, w środę, w obecności ministra infrastruktury Andrzeja Adamczyka podpisał nowelizację ustawy z 9 stycznia 2020 r. o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw, w której zawarte są rozwiązania wspierające realizację Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej - Kolej Plus.
– Dzięki tej ustawie wiele miejsc odciętych komunikacyjnie w Polsce odzyska swoją świetność. Co najmniej 20 miast średniej wielkości otrzyma połączenia kolejowe – powiedział prezydent Andrzej Duda. Jednocześnie podziękował ministrowi infrastruktury Andrzejowi Adamczykowi i parlamentarzystom za przygotowanie Programu Kolej Plus i nowelizacji ustawy, dzięki której będzie wprowadzany.
– Naszym celem jest kolej bezpieczna, komfortowa i przewidywalna, a przede wszystkim dostępna dla mieszkańców naszego kraju, szczególnie mniejszych miast i miejscowości. Program Kolej Plus jest szansą, że kolej wróci na tereny, które pozbawione były tego środka transportu i umożliwi ich rozwój – stwierdził Adamczyk.
Głównym celem programu Kolej Plus jest powstrzymanie degradacji infrastruktury kolejowej na poziomie lokalnym i regionalnym. Program skierowany jest do miejscowości o populacji powyżej 10 tys. mieszkańców bez dostępu do transportu kolejowego. Projekty w ramach programu Kolej Plus będą realizowane przez PKP PLK SA we współpracy samorządami. Nowelizacja ustawy przewiduje, że tereny kolejowe, które obecnie są niewykorzystywane, zostaną przywrócone do ponownego użytku na cele transportowe.
Nowe przepisy mają m.in. sprawić, że:
- Możliwe będzie przekazywanie linii kolejowych do nieodpłatnego korzystania przez samorządy.
- Ograniczona zostanie likwidacja linii kolejowych. Będzie to możliwe pod warunkiem uzyskania zgody ministra infrastruktury.
- Oczekiwanym efektem będzie przywrócenie ponownego eksploatowania infrastruktury kolejowej na terenach aktualnie nieczynnych lub po zlikwidowanej infrastrukturze kolejowej.
- Wojewódzkie przewozy pasażerskie zostaną wsparte także za granicą województwa.
- Samorządy województw będą mogły realizować przewozy kolejowe dalej niż do najbliższej stacji za granicą województwa – przyczyni się to do poprawy komunikacji na terenach pozbawionych obecnie dogodnych połączeń kolejowych.
- Rozwiązanie przeznaczone jest przede wszystkim dla organizatorów publicznego transportu zbiorowego (marszałków województw), którzy chcieliby realizować takie połączenia bez potrzeby osobnego zawierania porozumienia między województwami.
- Możliwe będzie przeznaczanie środków Funduszu Kolejowego na finansowanie lub współfinansowanie przez województwa zadań dotyczących zakupu, modernizacji oraz napraw pojazdów kolejowych przeznaczonych do przewozów pasażerskich wykonywanych na podstawie umowy o świadczenie usług publicznych. Dodatkowo, możliwe będzie wykorzystanie środków niewykorzystanych przez województwa w danym roku budżetowym – na realizację zadań w latach następnych.
Oprócz tego zostaną wprowadzone zmiany dotyczące realizacji inwestycji kolejowych. Uproszczony zostanie system udzielania gwarancji finansowych umożliwiających rozpoczęcie procedur przetargowych, co ma usprawnić zaciąganie przez PKP Polskie Linie Kolejowe SA zobowiązań finansowych na zadania zaplanowane w Szczegółowym Planie Realizacji Krajowego Programu Kolejowego oraz wprowadzone zostaną nowe źródła finansowania, przygotowania i realizacji inwestycji kolejowych.
Budżet programu Kolej Plus szacowany jest na ponad 6,5 mld zł. Dofinansowanie z programu wyniesie ponad 5,5 mld zł, natomiast wkład jednostek samorządu terytorialnego to ok. 1 mld zł. Zadania inwestycyjne mogą otrzymać maksymalnie 85% dofinansowania kosztów kwalifikowanych, przy zapewnieniu przez samorządy 15% tych kosztów. Okres kwalifikowalności to 1 stycznia 2019 r. – 31 grudnia 2028 r.