Znamy plan restrukturyzacji PR: Usamodzielnienie oddziałów wstępem do podziału spółki

Portal „Rynek Kolejowy” podaje, że poznał szczegóły planu naprawczego Przewozów Regionalnych, który powstaje na szczeblu samorządów wojewódzkich. Plan zakłada m.in., że dokonane już usamodzielnienie oddziałów wojewódzkich PR powinno finalnie skutkować podziałem przewoźnika na mniejsze spółki, o zasięgu jednego lub kilku województw.

Przypomnijmy, iż o utworzeniu 14 oddziałów wojewódzkich Przewozów Regionalnych Sp. z o.o. zdecydowało 29 listopada 2013 r. nadzwyczajne zgromadzenie wspólników spółki, czyli samorządy wojewódzkie. Niedługo później rozpoczął pracę 5-osobowy zespół złożony z przedstawicieli władz województw, który ma opracować ostateczny plan na przyszłość Przewozów Regionalnych.

W kierunku kilku-kilkunastu spółek

Jego wstępny zarys uzyskaliśmy w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. – Od pewnego czasu wspólnicy spółki działają na rzecz wypracowania takiego modelu kolejowych przewozów regionalnych, który oparty będzie na kilku-kilkunastu spółkach regionalnych, powstałych z podziału spółki Przewozy Regionalne Sp. z o.o. Pierwszym krokiem w tym kierunku jest utworzenie z dniem 1 stycznia 2014 r. 14 samodzielnych, samobilansujących się oddziałów spółki w poszczególnych województwach. Do końca 2014 r. wdrożone zostaną założenia dotyczące samodzielności oddziałów. Do tego czasu oddziały będą miału ograniczoną samodzielność. W dalszym ciągu to centrala spółki będzie realizowała jej zobowiązania, nie mniej jednak każdy z oddziałów będzie prowadził własną księgowość, co ma pozwolić efektywniej zarządzać danym oddziałem i jednocześnie pozwoli na bardziej realistyczne podejście do umów z samorządami. Deficyt oddziału powinien być pokryty z dotacji danego województwa. W oparciu o majątek i bazę kadrową ww. oddziałów PR docelowo mogłyby powstać nowe spółki przewozowe – mówi „Rynkowi Kolejowemu” Sławomir Lewandowski z UMWP.

Lewandowski dodaje, że liczba spółek, które ewentualnie powstaną na bazie Przewozów Regionalnych, będzie zależała od ustaleń pomiędzy zainteresowanymi województwami. Samorząd Województwa Pomorskiego rozważa np. wstępnie utworzenie jednej spółki z woj. warmińsko-mazurskim i kujawsko-pomorskim.

Pokłosie działań „separatystycznych”

– Idea podziału spółki na mniejsze podmioty stała się zatem jednym z elementów prac nad znalezieniem optymalnego modelu funkcjonowania przewozów regionalnych, satysfakcjonującego jak największą ilość samorządowych województw. Projekt podziału PR na mniejsze spółki regionalne został zasygnalizowany na Konwencie Marszałków Województw w styczniu 2012 r. Należy zaznaczyć, że nie wszystkie województwa były od początku zwolennikami takiego rozwiązania. Wraz z narastaniem „separatystycznych” działań niektórych województw, takich jak powoływanie własnych marszałkowskich spółek kolejowych i powierzanie im regionalnych zadań przewozowych, podział spółki wydawał się zarówno nieuchronny, jak i pod względem organizacyjno-funkcjonalnym wskazany. Plan podziału spółki wynikał także z konieczności przedstawienia przez marszałków konkretnego i ekonomicznie uzasadnionego planu restrukturyzacji spółki, co było warunkiem strony rządowej na udzielenie ewentualnej pomocy z budżetu państwa na jej oddłużenie. Zmiana na stanowisku prezesa Zarządu Przewozów Regionalnych dokonana w dniu 10 czerwca 2013 r. miała proces podziału spółki przyśpieszyć – dodaje Sławomir Lewandowski.

Warto zwrócić uwagę, że Ryszard Kuć, piastujący stanowisko prezesa PR od czerwca 2013 r., wielokrotnie w wypowiedziach dla mediów podkreślał, że jest przeciwny dzieleniu spółki na tym etapie na mniejsze podmioty. Kuć był natomiast gorącym zwolennikiem zwiększenia autonomii oddziałów, stojąc na stanowisku, że jest to w tym momencie optymalny model restrukturyzacji PR.

Restrukturyzacja jest niezbędna

Sławomir Lewandowski przypomina też, że w 2011 r. PR zawarły umowę z firmą konsultingową McKinsey & Company Poland Sp. z o.o. na przygotowanie planu restrukturyzacji spółki, który został sporządzony w I półroczu 2012 r. Dokument zakłada m.in. optymalizację połączeń, zmianę cen biletów, poprawę ściągalności przychodów z biletów czy też optymalizację kanałów ich sprzedaży.

– Plan ten, przy współpracy samorządowych województw, jest od 2012 r. realizowany i w naszej ocenie przynosi pozytywne skutki. Efekty restrukturyzacji spółki zostały niestety zachwiane m.in. na skutek rezygnacji części województw z usług spółki. Należy mieć jednakże na względzie, że część samorządowych województw już korzysta z utworzonych przez siebie spółek kolejowych, a część zastanawia się nad powołaniem własnych spółek kolejowych niedalekiej przyszłości. Mając powyższe na względzie, naszym zdaniem procesu podziału rynku kolejowych przewozów regionalnych nie da się już powstrzymać. Skarb Państwa uzależnia swoje wsparcie dla działań restrukturyzacyjnych w spółce i zabezpieczenia na ten cel środków w budżecie państwa, od przedstawienia przez wspólników PR koncepcji restrukturyzacji spółki, obejmującego plan podziału Przewozów Regionalnych na nowe samorządowe spółki. Gdy reorganizacja kolejowych przewozów regionalnych oraz koncepcja podziału spółki PR zostanie ostatecznie uzgodniona, kontynuacja procesu restrukturyzacji spółki z wykorzystaniem środków budżetu państwa będzie naszym zdaniem możliwa – kończy Sławomir Lewandowski.