Informacja o kontroli PIP
Pismo do Dyrektora Południowego Zakładu Spółki z dnia 02.08.2017
Pismo z dnia 02.08.2017
Praca podczas upałów
Fala upałów daje się we znaki wielu Polakom. O ile znoszenie wysokich temperatur powietrza w domach wydaje się łatwiejsze, o tyle zdecydowanie trudniej o to w pracy. Warto jednak pamiętać, że w tym szczególnym okresie na pracodawcy spoczywają dodatkowe obowiązki.
W myśl obowiązujących przepisów pracodawca ma obowiązek organizowania pracy w sposób zmniejszający jej uciążliwość. Dotyczy to także pracy wykonywanej w trakcie upałów. Przyjmuje się, że największą efektywność i wydajność pracy osiąga się przy temperaturze w granicach 17-20 stopni.
Wysokość temperatury
Jakkolwiek istniejące regulacje nakładają na pracodawcę obowiązek zapewnienia w pomieszczeniach odpowiedniej temperatury, wymiany powietrza oraz zabezpieczenia przed wilgocią oraz niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasłonecznieniem, to jednak – co do zasady – nie określają maksymalnej temperatury powietrza, w jakiej praca może być wykonywana w pomieszczeniach. Mówią jedynie o temperaturze minimalnej – ta nie może być niższa niż 14 stopni Celsjusza, a w pomieszczeniach biurowych i takich, w których wykonywana jest lekka praca fizyczna – 18 stopni Celsjusza.
Większa ochrona młodocianych
O ile – jak wspomniano – w odniesieniu do większości pracowników maksymalna temperatura, w jakiej może być wykonywana praca w pomieszczeniach, nie została określona, o tyle takie uregulowanie wprowadzono w stosunku do pracowników młodocianych.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac, pracownicy z tej grupy nie mogą pracować w pomieszczeniach, w którym temperatura przekracza 30 stopni Celsjusza, a wilgotność względna powietrza – 65%.
Minimalne wynagrodzenie za pracę
- 1.Historia minimalnego wynagrodzenia za pracę
- 2.Minimalne wynagrodzenie w różnych krajach świata
- 3.Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
- 4.Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę od 1 grudnia 1970 r.
1. Historia minimalnego wynagrodzenia za pracę
Poziom najniższego wynagrodzenia ustalany jest w Polsce od 1956 r. Jego rola w systemie płac oraz przyznawaniu innych świadczeń w ciągu lat ulegała licznym zmianom. Zawsze jednak była to kategoria określająca minimalny gwarantowany przez państwo poziom całości lub części wynagrodzenia za pracę.
Do roku 1977 najniższe wynagrodzenie stanowiło gwarantowany wszystkim pracownikom poziom łącznego wynagrodzenia w pełnym wymiarze czasu pracy. W latach 1977-1981 poziom minimalnego wynagrodzenia służył głównie do budowy tabel stawek wynagrodzenia i był ustalany jako minimalna stawka wynagrodzenia zasadniczego w najniższej kategorii zaszeregowania. W latach 1982-1986 ustalano zarówno poziom najniższego wynagrodzenia, jak i wysokość najniższej stawki wynagrodzenia zasadniczego w najniższej kategorii zaszeregowania.
Od lipca 1986 r. do sierpnia 1990 r. wysokość najniższego wynagrodzenia stanowiła jednocześnie najniższą stawkę wynagrodzenia zasadniczego w najniższej kategorii zaszeregowania. Przyjęcie takiego założenia powodowało, że przy każdorazowym podnoszeniu minimalnej pensji rosły również wynagrodzenia pracowników lepiej zarabiających. Działo się tak dlatego, ponieważ najniższa stawka służyła do budowy tabeli stawek wynagrodzenia dla wszystkich pracowników. Skutki takich regulacji musiały być pokrywane z zakładowego funduszu wynagrodzeń, co praktycznie uniemożliwiało prowadzenie przez przedsiębiorstwa własnej polityki płacowej.
Z tego względu od 1 września 1990 r. przyjęto nową zasadę ustalania najniższego wynagrodzenia jako kwoty pełnego wynagrodzenia gwarantowanego pracownikom za pełny miesięczny wymiar czasu pracy, niezależnie od posiadanych przez nich kwalifikacji i zaszeregowań osobistych, a także niezależnie od ilości i rodzaju stosowanych w zakładach pracy składników wynagrodzenia. Przy ustalaniu tego wynagrodzenia wyłączone zostały jedynie nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalno-rentowe, nagrody zakładowego funduszu nagród, nagrody z zysku, wypłaty z nadwyżki budżetowej w spółdzielniach oraz wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych.
Do roku 1990 wysokość najniższego wynagrodzenia ustalała Rada Ministrów w drodze uchwały. Od 1990 r. o jego wysokości stanowiły zarządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej. Od 1998 r. do końca 2002 r. poziom najniższego wynagrodzenia określany był w rozporządzeniach ministra pracy.
Wejście w życie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę zakończyło okres określania najniższego wynagrodzenia za pracę przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej na podstawie art. 774 Kodeksu pracy.
2. Minimalne wynagrodzenie w różnych krajach świata
W 15 krajach OECD minimalne wynagrodzenie ustalane są jednostronnie przez rząd lub w wyniku rekomendacji trójstronnych komisji. Większość z krajów OECD opiera rozwiązania w zakresie ustalania minimalnego wynagrodzenia na konwencjach MOP odnoszących się do minimalnego wynagrodzenia.
Belgia i Grecja mają system hybrydowy, w którym minimalne wynagrodzenie jest ustalane przez partnerów socjalnych, ale obowiązuje we wszystkich sektorach (w Grecji tylko w prywatnym).
Większość krajów opowiada się za jednym poziomem minimalnego wynagrodzenia, jednakże w Kanadzie, Japonii, Meksyku oraz Stanach Zjednoczonych występuje jego zróżnicowanie regionalne.
W niektórych krajach porozumienia zbiorowe na szczeblu krajowym lub sektorowym, stanowią skuteczny mechanizm ustalania minimalnego wynagrodzenia dla pracowników zrzeszonych w związkach. W niektórych przypadkach porozumienia te są administracyjnie rozszerzane na wszystkie sektory i aktywności.
W Niemczech natomiast nie ma ustawowo regulowanej wysokości pensji minimalnej. Wysokość takiego wynagrodzenia negocjowana jest odrębnie dla każdego sektora w porozumieniach branżowych.
Często odrębne rozwiązania kształtowane są dla pracowników niepełnosprawnych. W niektórych krajach regulacjami dotyczącymi minimalnego wynagrodzenia nie objęci są pracownicy służb publicznych.
Występuje znaczne zróżnicowanie rozwiązań w zakresie minimalnego wynagrodzenia w odniesieniu do pracowników młodych, uczniów. W kilku, głównie europejskich, krajach pracownikom młodym określa się minimalne wynagrodzenie w relacji do poziomu wynagrodzenia dorosłych. W Holandii i Belgii odpowiednio dla pracowników w wieku 21 – 23 lat, w innych krajach zredukowane minima dotyczą pracowników młodszych w tym też poniżej 18 lat.
Różnice między krajami występują również ze względu bazę stawki (godzinową, dzienną, tygodniową, miesięczną).
Jedynie w Belgii, Francji i Luksemburgu występuje automatyczna indeksacja cenowa minimalnego wynagrodzenia. We Francji, Grecji, Japonii, Portugalii i Hiszpanii podczas dorocznego przeglądu minimalnego wynagrodzenia brana jest pod uwagę, pośrednio lub bezpośrednio, także dynamika wynagrodzeń. W kilku krajach (Luksemburg, Nowa Zelandia, Portugalia, Hiszpania) w przeglądach (rocznych lub co dwa lata), brany jest także pod uwagę wpływ minimalnego wynagrodzenia na zatrudnienie i bezrobocie. W kilku krajach trójstronne gremia mają charakter doradczy (Francja, Japonia, Korea, Hiszpania).
Różnice w kształtowaniu minimalnego wynagrodzenia wynikają również z odrębnego traktowania godzin nadliczbowych, pracy sezonowej, oraz dodatków do płacy zasadniczej.
Poziom płacy minimalnej w wybranych krajach Unii Europejskiej, krajach kandydujących oraz USA.
Od 1 stycznia 2017 r. minimalna stawka godzinowa dla umów zlecenia wynosi 13 zł.
Od 1 stycznia 2017 r. dla pracujących na określonych umowach zlecenia oraz umowach o świadczenie usług, w tym samozatrudnionych obowiązuje minimalna stawka godzinowa w wysokości 13 zł. Kwota ta będzie corocznie waloryzowana stosownie do wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego osobom zatrudnionym na podstawie stosunku pracy.
Do jakich umów ma zastosowanie minimalna stawka godzinowa? |
Minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do umów zlecenia (art. 734 Kodeksu cywilnego) lub umów o świadczenie usług do których stosuje się przepisy o zleceniu |
Kogo obejmuje minimalna stawka godzinowa? |
Gwarancją otrzymywania stawki objęte zostały osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, które prowadzą działalność jednoosobowo i osobiście wykonują zadania wynikające z umowy.
Minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do osób samozatrudnionych wykonujących działalność gospodarczą zarejestrowaną w Polsce lub w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego. |
Kto jest zobowiązany do stosowania minimalnej stawki godzinowej? |
Podmioty zobowiązane do wypełnienia obowiązków wynikających z minimalnej stawki godzinowej: przedsiębiorcy oraz inne jednostki organizacyjne (np. instytucje publiczne, urzędy administracji rządowej). |
Od kiedy obowiązuje minimalna stawka godzinowa? |
Ustawowy obowiązek dotyczący zapewnienia minimalnej stawki godzinowej dla określonych umów cywilnoprawnych wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. |
Jaka jest wysokość minimalnej stawki godzinowej? |
Wysokość tej stawki w 2017 r. wynosi 13 zł za każdą godzinę wykonanego zlecenia lub świadczonych usług.
W latach kolejnych stawka ta będzie waloryzowana w stopniu odpowiadającym wzrostowi minimalnego wynagrodzenia za pracę pracowników.
Wysokość minimalnej stawki godzinowej stanowi kwotę przysługującą zleceniobiorcy za każdą godzinę wykonanego zlecenia lub świadczonych usług, podlegającą opodatkowaniu i oskładkowaniu, według zasad określonych w powszechnie obowiązujących przepisach, a także ewentualnym potrąceniom wierzytelności oraz egzekucji, z uwzględnieniem art. 833 kodeksu postępowania cywilnego.
Przy ustalaniu należnego zleceniobiorcy wynagrodzenia istnieje możliwość potrącenia, |
Do jakich umów nie ma obowiązku stosownia minimlanej stawki godzinowej? |
Nie wszystkie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług podlegają obowiązkowi zapewnienia minimalnej stawki godzinowej.
Obowiązek ten nie ma zastosowania do umów zawieranych między osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej.
Wyłączone spod stosowania minimalnej stawki godzinowej zostały także następujące umowy, o których mowa w art. 734 i art. 750 Kodeksu cywilnego:
|
Kiedy będzie miała zastosowanie minimalna stawka godzinowa? |
Aby zastosowanie znalazła minimalna stawka godzinowa strony nie muszą w umowie określić wynagrodzenia w stawce godzinowej.
Wynagrodzenie może być w umowie określone dowolnie, np. w stawce miesięcznej. Istotne jest, aby wypłacone wynagrodzenie, w przeliczeniu na godzinę wykonanej pracy, nie było niższe niż gwarantowana minimalna stawka godzinowa obowiązująca w danym roku.
Co do zasady, kwestia ustalania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług powinna być określona w umowie zawartej przez strony. W przypadku braku takich ustaleń to zleceniobiorca będzie zobowiązany do przedłożenia w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informacji o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. |
Czy minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do umów zawartych ustnie |
Minimalna stawka godzinowa ma również zastosowanie do umów zawartych |
Czy za nie przestrzeganie minimalnej stawki godzinowej są jakieś sankcje? |
Zleceniodawca, który nie przestrzega minimalnej stawki godzinowej będzie podlegał karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł. |
Czy minimalna stawka godzinowa podlega ochronie? |
Gwarancja minimalnej wysokości wynagrodzenia przy umowach cywilnoprawnych, podobnie jak wynagrodzenie za pracę, podlega szczególnej ochronie:
|
Kogo obejmie minimalna stawka godzinowa jeżeli zlecenie przyjęło kilka osób? |
Jeżeli kilka osób przyjmie zlecenie lub zobowiąże się świadczyć usługi wspólnie, minimalną gwarancją wynagrodzenia objęta będzie każda z tych osób. |
Czy minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do umów zawartych przed 1 stycznia 2017? |
Minimalna stawka godzinowa ma również zastosowanie do umów zawartych od dnia jej wejścia w życie, a także do umów zawartych przed dniem 1 stycznia 2017 r. i trwających po tym dniu. |
Szkoła maszynistów
Ukończenie szkoły o profilu kolejowym powinno maksymalnie przyspieszyć kształcenie przyszłego maszynisty. Jednak nie zawsze tak jest. Na spotkaniu z urzędnikami Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa przedstawiciele Urzędu Transportu Kolejowego zaproponowali odpowiednie zmiany w programach kształcenia.
Zapisy ustawy o transporcie kolejowym ułatwiają zdobycie zawodu maszynisty absolwentom szkół kolejowych. Z obowiązku odbycia szkolenia na licencję maszynisty zwolnieni są kandydaci, którzy posiadają dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodach, w których programy kształcenia zawierają zagadnienia z zakresu budowy pojazdów szynowych, ruchu kolejowego i sygnalizacji kolejowej lub ukończyli studia wyższe na kierunkach zawierających takie zagadnienia. Zasady te są zapisane w art. 22 ust. 2a ustawy o transporcie kolejowym. Ważne, aby programy nauczania w jak najpełniejszym zakresie obejmowały te obszary – zarówno, jeśli chodzi o teorię, jak i aspekty praktyczne.
Obecnie absolwenci szkół średnich o profilu kolejowym uzyskują tytuły zawodowe:
• technika automatyka sterowania ruchem kolejowym,
• technika dróg i mostów kolejowych,
• technika transportu kolejowego lub
• technika elektroenergetyka transportu szynowego.
Wzrost przewiezionej masy o 10%, a pracy przewozowej o ponad 7% zanotowali przewoźnicy towarowi w pierwszej połowie 2017 r. To najlepszy wynik od 6 lat.
W ciągu pierwszego półrocza 2017 r. przewieziono 114, 1 mln ton tj. ponad 10 mln ton więcej (10,0%) niż w analogicznym okresie 2016 r. Praca przewozowa za ten sam okres wyniosła 25,8 mld tono-km i była wyższa o ponad 1,9 mld tono-km (7,8%).
Są to najlepsze wyniki od 2011 r., kiedy to w okresie styczeń-czerwiec przewieziono 122 mln ton, a praca przewozowa wyniosła 26,6 mld tono-km.
Czerwiec 2017 r. jest kolejnym miesiącem, w którym masa przewożonych ładunków przekroczyła 20 mln. Wyniki za czerwiec 2017 r. są lepsze o 7,3% i 8,2% odpowiednio pod względem masy i pracy przewozowej od czerwca 2016 r.
Średnia odległość przewożonych ładunków była zbliżona do wartości z czerwca 2016 r. i wyniosła 230 km.
Statystyki znajdują się na stronie : Przewozy towarowe w kategorii Dane eksploatacyjne w 2017 r.
(źródło: utk.gov.pl)